Hürriyet yazarı Uğur Cebeci’nin haberinde anlatımına göre, havayolu sektörü için parlak bir yaz sezonu beklenmiyor. Yeterince hızlı uçak teslimi yapılamayan sektörde bilet fiyatları da hızla yükselecek. Şirketler yeni uçuş rotaları için yaptıkları planları değiştirmeye başladılar. Kârlılığı yüksek hatlarda bile uçuş sayıları kolay kolay artmayacak. Yani neredeyse geçen yaz belirlenen frekanslarda kalmaya çalışılacak. Havayolu şirketlerinin büyüme hızları düşecek, gelirlerinde kayıplar meydana gelecek. Yükselen bilet fiyatları ile Business yolcu sayısında da düşüşler görüleceği söyleniyor. Bu durumda kabinde premium sınıfı olan şirketler daha rahat edecek. Business fiyatından kaçanlar ara sınıfı dolduracak.
SORUN BOEING’LE TIRMANDI
Boeing’deki üretim sıkıntıları, daha yüksek uçak biletlerine ve yolcuların seçebileceği daha az uçuşa yol açacak gibi görünüyor.
Havacılık devi, üretim ve diğer operasyonel kusurların ele alınması da dahil olmak üzere, Alaska Airlines uçuşunda 5 Ocak’ta yaşanan (kapı tıkacının uçuş sırasında yanlış montaj nedeniyle kopması) acil durumun etkileriyle uğraşırken üretimde gecikmeler giderek artıyor. Bu, başta United Airlines ve Southwest Air Lines gibi taşıyıcıların uçak teslimatlarını geciktiriyor.
Elbette Avrupalı havayolu şirketlerinden büyük sipariş paketleri olanlar zorlanmaya başladı. Örneğin düşük maliyetli taşıcı Ryanair şimdiden ne yapacağını bilemez hale geldi. Hem Amerikalı hem de Avrupalı havayolu şirketleri, Boeing’i ayrı ayrı toplantı yapmaya davet ettiler.
Öte yandan Boeing’deki montaj ve imalat hataları şirketin CEO’su David Calhoun’un başını yedi. Calhoun 2024 sonunda görevi bırakacak. Boeing verileri, şubat sonu itibarıyla 737 Max uçağı için yaklaşık 4 bin 800 siparişin birikmiş olduğunu gösteriyor. Bunlara American Airlines tarafından satın alınan 71 adet 737 Max uçağı, Delta Air Lines için 100, Ryanair için 219, Southwest için 483 ve United için 349 uçak dahil. Beklenen teslimat tarihleri belirtilmedi.
Uçak üreticisi yılın ilk iki ayında toplam 42 adet 737 Max uçağını teslim edebildi. Bu arada özellikle Airbus’ın 320 ailesinin neo serisine ve A350-900 ve ultra uzun menzilli 1000 serisine olan siparişler katlamaya başladı.
KÖTÜ HABER
Atmosfer Araştırma Grubu’ndan havayolu analisti Henry Harteveldt, CBS MoneyWatch’a şöyle konuştu: “Mesele havayolu şirketlerinin uçuşları kesmek zorunda kalması değil; sorun yaz için portföylerine umdukları kadar yeni uçuş ekleyemeyecekler. Bu, tüketiciler ve havayolları için hayal kırıklığı yaratan bir haber. Tüketicilerin daha fazla uçuşu olmayabilir ve havayolları da daha fazla uçuş sunup daha fazla para kazanamayabilir. Bu, havayolları ve gezginler için bir kaybet durumudur.”
Harteveldt’e göre jet teslimatlarında bir gecikme olmasa bile güçlü tüketici talebi bilet fiyatlarını artırabilir. Ancak azalan uçak üretim kapasitesi ve yüksek yakıt maliyetlerinin, uçuş maliyeti üzerinde daha da yukarı yönlü bir baskı oluşturması bekleniyor.
Harteveldt, “Havayolu şirketleri yaz aylarında talebin iyi göründüğünü ima ediyor ve bu bana göre uçak biletlerinin yine de daha yüksek olacağını gösteriyor” dedi.
“Fakat açıkçası, bir havayolu şirketi sahip olmayı umduğu tüm uçaklara sahip değilse ve bu nedenle tüm uçuşları tam kapasiteyle gerçekleştiremiyorsa, uçak biletlerinin fiyatları normalden daha yüksek olma ihtimali vardır” diye devam etti.
KARGAŞAYA SÜRÜKLENİYOR
Havayolu endüstrisine danışmanlık hizmetleri veren RW Mann & Company’den Robert Mann ise uçak üretimindeki sorunların havayolu şirketlerinin iş ve kapasite planlarını yılın ikinci yarısının çoğunda kargaşaya sürüklediğini söyledi. Mann, “Bu, kaçınılmaz olarak havayolunun daha önce belirttiğinin aksine yılın ikinci yarısında daha az kapasite anlamına gelecektir.
Kapasitede bu şekilde ani bir azalma, bazı yüksek fiyatlara yol açacaktır” dedi.
Uçmanın ne kadar güvenli olduğuna dair kamuoyu algısı, havayolları ve hava yolculuğu endüstrisi için çok önemlidir. Havayolları için en kötü durumda, Boeing’in sıkıntıları bazı yolcuların algılanan riskler nedeniyle uçak yolculuğundan geri çekilmesine yol açabilir.
patronlardunyasi.com
